W obliczu wyzwań demograficznych, przed którymi staje obecnie Grecja, zorganizowano 1st Conference on Population Dynamics and Economic Prosperity. Wydarzenie, które odbyło się w Chanii na Krecie, zostało współorganizowane przez Centrum OECD, Delphi Economic Forum oraz lokalne władze, przyciągając wybitnych naukowców, ekspertów oraz przedstawicieli polityki i sektora prywatnego. Konferencja miała na celu omówienie kluczowych problemów związanych z demografią Grecji, takich jak niski wskaźnik urodzeń, starzenie się społeczeństwa, migracja oraz potrzeba wsparcia młodego pokolenia. Wspólne analizy i dyskusje dotyczyły tego, jak najlepiej przeciwdziałać negatywnym skutkom zmian demograficznych, aby zapewnić stabilność i dobrobyt gospodarczy Grecji.

Wyzwania demograficzne Grecji: niska dzietność i starzenie się populacji

Niska dzietność jako kluczowy problem

Jednym z głównych tematów konferencji był rosnący problem niskiego wskaźnika urodzeń, który według ekspertów stanowi kluczowe wyzwanie demograficzne Grecji. W 2022 roku współczynnik dzietności w Grecji wynosił 1,3, co jest znacznie poniżej poziomu zastępowalności pokoleń wynoszącego 2,1 (reuters.com). W obliczu malejącej liczby urodzeń oraz starzejącej się populacji prognozy wskazują, że wkrótce może dojść do sytuacji, w której jeden pracujący będzie zmuszony do wspierania finansowego jednego emeryta. Eksperci podkreślali, że taka struktura demograficzna wywiera silny wpływ na rynek pracy i system emerytalny, zwiększając obciążenie młodszych pokoleń. Profesor ekonomii z Uniwersytetu Bocconi, Tito Boeri, zwrócił uwagę, że niski wskaźnik urodzeń jest fundamentalnym problemem, który wymaga zdecydowanych działań ze strony rządu i instytucji.

Polityki wspierające rodziny jako rozwiązanie problemu niskiej dzietności

Podczas konferencji zwrócono uwagę na konieczność wdrożenia polityk mających na celu wsparcie rodzin, co mogłoby zachęcić Greków do posiadania większej liczby dzieci. W 2024 roku grecki rząd ogłosił plan inwestycji 20 miliardów euro do 2035 roku na rzecz zwiększenia wskaźnika urodzeń, obejmujący m.in. świadczenia pieniężne i ulgi podatkowe (reuters.com). Eksperci omawiali możliwość wprowadzenia ulg podatkowych oraz rozwój infrastruktury opieki nad dziećmi, w tym dostęp do żłobków i przedszkoli. Konstandinos Gloumis-Atsalakis, sekretarz generalny ds. polityki demograficznej Grecji, mówił o potrzebie wprowadzenia szeroko zakrojonego wsparcia rodzin, co mogłoby przyczynić się do poprawy sytuacji demograficznej kraju.

Migracja jako krótkoterminowe rozwiązanie

Jako jedno z rozwiązań problemów demograficznych uczestnicy wskazywali na kontrolowaną migrację. Polityka migracyjna mogłaby stanowić wsparcie dla kurczącej się liczby osób w wieku produkcyjnym, co pomogłoby zaspokoić potrzeby rynku pracy i częściowo rozwiązać problem starzejącego się społeczeństwa. Eksperci zaznaczali jednak, że polityka migracyjna wymaga wyważonego podejścia, które uwzględniać będzie zarówno kwestie integracji migrantów, jak i potencjalne napięcia polityczne, jakie może wywoływać napływ nowych mieszkańców. Sevi Voloudaki, posłanka z Chanii, zwróciła uwagę na fakt, że migracja, choć stanowi krótkoterminowe rozwiązanie, powinna być przemyślana i dostosowana do potrzeb rynku pracy.

Integracja i zaangażowanie starszych pracowników

Podniesienie wieku emerytalnego i zdrowie seniorów

W obliczu rosnącej liczby osób w wieku emerytalnym, omawiano także potrzebę większego zaangażowania starszych pracowników na rynku pracy. Starzejące się społeczeństwo stanowi wyzwanie zarówno dla rynku pracy, jak i systemu emerytalnego, ponieważ spada liczba osób w wieku produkcyjnym. W 2022 roku mediana wieku w Grecji wynosiła 46,1 lat, co jest o 2 lata wyższe niż średnia europejska (greeceinfigures.com). Eksperci wskazywali, że podniesienie wieku emerytalnego lub rezygnacja z ustalonego wieku przejścia na emeryturę mogłyby zwiększyć elastyczność rynku pracy, umożliwiając osobom starszym dłuższą aktywność zawodową. Profesor Subu V. Subramanian z Uniwersytetu Harvarda zaznaczył, że wsparcie zdrowia osób starszych, szczególnie w zakresie opóźniania wystąpienia chorób przewlekłych, mogłoby pomóc im w dłuższym uczestnictwie w życiu zawodowym i społecznym, a także zmniejszyć obciążenie systemu opieki zdrowotnej.

Inwestycje w młode pokolenie i innowacje

Polityki wspierające młodzież i innowacyjność

Kolejnym istotnym tematem były inwestycje w młode pokolenie, które eksperci uznali za kluczowe dla rozwoju gospodarki Grecji. W ciągu ostatnich lat Grecja zmagała się z poważnym problemem tzw. „brain drain”, czyli odpływu młodych, wykształconych osób za granicę w poszukiwaniu lepszych warunków pracy. Szacuje się, że od początku kryzysu gospodarczego kraj opuściło około 400 tysięcy młodych ludzi, co stanowi ogromną stratę dla krajowej gospodarki. Eksperci podkreślali, że kluczową rolę w przeciwdziałaniu temu zjawisku może odegrać rozwój programów wspierających młodzież.

Nowoczesne technologie jako wsparcie dla starzejącego się społeczeństwa

Telemedycyna i robotyka w służbie seniorów

W ramach konferencji omówiono również znaczenie nowych technologii w zarządzaniu wyzwaniami demograficznymi. Postępująca automatyzacja i rozwój sztucznej inteligencji mogą przyczynić się do zwiększenia efektywności pracy oraz zrekompensowania braków kadrowych wynikających ze starzejącego się społeczeństwa. Warto zauważyć, że technologia telemedycyny, która zdobywa coraz większą popularność w Grecji, pozwala na dostęp do usług zdrowotnych bez konieczności fizycznej obecności pacjenta w placówce medycznej (healthpolicy-watch.org).

Robotyka również zyskała duże uznanie jako narzędzie wspierające codzienne życie starszych osób. Nowoczesne roboty mogą pomagać seniorom w wykonywaniu prostych zadań, co poprawia ich jakość życia oraz zwiększa ich niezależność. Dzięki zastosowaniu zaawansowanej technologii, Grecja może zmniejszyć obciążenia związane z opieką nad starzejącą się populacją.

powiązany artykuł

Dlaczego Grecja pozostaje w tyle? Wyzwania i szanse na rozwój innowacji i przedsiębiorczości w Grecji

Rola polityki migracyjnej w zrównoważeniu struktury demograficznej

Przemyślana polityka migracyjna

Przemyślana polityka migracyjna stanowi kluczowy element odpowiedzi na wyzwania demograficzne Grecji. W miarę spadku liczby osób w wieku produkcyjnym, kontrolowany napływ wykwalifikowanych pracowników z zagranicy może przyczynić się do równoważenia struktury demograficznej. Grecja coraz częściej rozważa możliwości przyciągnięcia specjalistów z innych krajów, zwłaszcza z sektorów wymagających specjalistycznych umiejętności, co pozwoliłoby nie tylko na uzupełnienie braków kadrowych, ale także na poprawę innowacyjności w kluczowych branżach gospodarki (migrationpolicy.org).

Priorytety demograficzne dla Grecji

Wnioski z konferencji wskazują, że Grecja stoi przed koniecznością wdrożenia zintegrowanych działań, które pomogą sprostać wyzwaniom demograficznym. Kluczowe elementy strategii to wsparcie dla rodzin i młodzieży, zrównoważona polityka migracyjna oraz inwestycje w nowoczesne technologie. Eksperci zgodzili się, że kraj musi przekształcić swoje podejście do rozwoju gospodarczego, kładąc większy nacisk na poprawę jakości życia, zatrzymanie młodych specjalistów i zwiększenie efektywności sektora zdrowia poprzez cyfryzację.

W obliczu starzejącego się społeczeństwa oraz niskiej dzietności Grecja, dzięki strategicznym decyzjom i współpracy międzynarodowej, ma szansę na długofalowy rozwój gospodarczy oraz społeczny dobrobyt dla przyszłych pokoleń.

powiązany artykuł

Eurostat: Grecja wśród najbiedniejszych państw Europy