Dwa lata po tragicznym wypadku kolejowym w Tempi, który wstrząsnął całą Europą, zaufanie Greków do transportu kolejowego w Grecji wciąż nie zostało odbudowane. 28 lutego 2023 roku doszło do najtragiczniejszej katastrofy kolejowej w historii Grecji, zderzenia pociągu pasażerskiego z towarowym, które doprowadziło do śmierci 57 osób i poważnych obrażeń u dziesiątek innych podróżników. Jak podają wyniki śledztwa, przyczyną tragedii była seria błędów, w tym awaria systemu sygnalizacji oraz, co gorsze, błąd ludzki, co jeszcze bardziej uwypukliło problemy greckiej kolei związane z brakiem nowoczesnej infrastruktury, nieprzestrzeganiem zasad oraz niewystarczającym poziomem bezpieczeństwa. Niestety, mimo licznych zapowiedzi modernizacji, grecka sieć kolejowa zmaga się z wieloma wyzwaniami, zarówno pod względem infrastruktury, jak i jakości usług.

Społeczeństwo greckie nie zapomniało o tej tragedii, a pamięć o ofiarach i gniew na brak istotnych zmian wciąż są żywe. Pod koniec stycznia 2025 roku w Atenach odbyły się kolejne masowe protesty. Uczestnicy domagali się pełnego rozliczenia winnych, poprawy bezpieczeństwa na kolei oraz realizacji obiecanych reform. Demonstranci przypominali, że mimo zapowiedzi, wciąż brakuje nowoczesnych systemów sterowania ruchem, a wiele procedur bezpieczeństwa pozostaje niewdrożonych. Podczas protestów można było zobaczyć transparenty z hasłami takimi jak "Nie zapomnimy, nie wybaczymy" oraz "Bezpieczeństwo, a nie zyski", co pokazuje, że tragedia z Tempi nadal budzi ogromne emocje i pozostaje nierozliczoną raną w greckim społeczeństwie.

powiązany artykuł

Szokujące wyniki badania na temat bezpieczeństwa drogowego w Grecji

Jaki jest obecny stan greckiej sieci kolejowej?

Według danych Eurostatu, Grecja ma obecnie najmniejszą gęstość sieci kolejowej w całej Unii Europejskiej,  co oznacza, że posiada ona zaledwie 14 metrów torów przypadających na jeden kilometr kwadratowy. To wynik, który plasuje ten kraj na końcu listy, zaraz po takich państwach jak Albania (9 m/km²) i Norwegia (10,7 m/km²), które nie należą do Wspólnoty Europejskiej.

Faktem jest też, że długość greckiej sieci kolejowej znacząco zmniejszyła się w ostatnich latach. Od 2013 roku skurczyła się o 764 km, co stanowi spadek o 29,5%. To jeden z największych regresów w Europie, porównywalny jedynie z sytuacją we Francji, gdzie sieć zmniejszyła się o 2 934 km (-9,6%). Dla porównania, w 2023 roku całkowita długość sieci kolejowej w UE wynosiła 200 947 km, co oznacza niewielki spadek w stosunku do 203 568 km w 2013 roku.

Dane pokazują, że nie tylko infrastruktura wymaga modernizacji. Wyzwania stoją także przed przewoźnikiem Hellenic Train, który według badań organizacji Transport and Environment znalazł się na drugim miejscu od końca wśród europejskich kolei. Najwyżej ocenione zostały włoska Trenitalia (7,7/10), szwajcarska SBB (7,4/10) oraz czeska RegioJet (7,4/10), podczas gdy Hellenic Train wyprzedziło jedynie Eurostar (4,9/10). Ocena przewoźników obejmowała m.in. cenę biletów, dostępność zniżek, punktualność, komfort podróży oraz politykę odszkodowań.

Słabo prezentuje się także brak rozwoju infrastruktury szybkich kolei w Grecji. W UE w ostatniej dekadzie sieć kolei dużych prędkości wzrosła o 47,2%, osiągając 8 556 km w 2023 roku. W krajach takich jak Hiszpania (3 190 km, +66%), Francja (2 748 km, +35%), Niemcy (1 163 km, +32%) czy Włochy (1 097 km, +63%), szybkie koleje stały się kluczowym elementem systemu transportowego.

Pod względem elektryfikacji linii kolejowych, czyli procesu modernizacji torów poprzez wdrożenie sieci elektroenergetycznej, Grecja wciąż pozostaje daleko w tyle za większością krajów UE. Luksemburg (96,7%), Belgia (88,0%) i Szwecja (75,1%) przodują pod względem udziału zelektryfikowanych tras, znacząco przewyższając średnią unijną wynoszącą 57,4%. Tymczasem w Grecji wciąż duża część sieci opiera się na przestarzałych systemach, co ogranicza wydajność, komfort podróży oraz wpływa na koszty i ekologię transportu kolejowego.

Które państwa inwestują w sieć kolejową?

Podczas gdy w Grecji długość sieci kolejowej zmniejszyła się, w innych państwach Unii Europejskiej transport kolejowy intensywnie się rozwija. W ciągu ostatniej dekady największy wzrost liczby tras odnotowały Litwa (+157 km, +8,9%) oraz Hiszpania (+802 km, +5,2%).

Pod względem gęstości torów liderami w UE są:

• Czechy (123,2 m/km²)
• Belgia (119,2 m/km²)
• Niemcy (109,5 m/km²)
• Luksemburg (104,8 m/km²)

powiązany artykuł

Grecja z najstarszymi samochodami w Europie – jakie są tego konsekwencje?